Cách chăm sóc cây đàn Piano của bạn
Một cây đàn piano có thể trông to lớn và bệ vệ, nhưng bên trong nó là bao gồm rất nhiều thành phần chi tiết và được sắp xếp rất tinh tế, vì vậy những cây đàn piano cũng sẽ nhạy cảm với cả việc sử dụng và sự thay đổi từ môi trường. Bạn đã phải đầu tư một khoảng tiền đáng kể vào cây đàn của mình nên việc bảo vệ khoảng đầu tư này và để có thể tận hưởng cây đàn một cách trọn vẹn nhất là điều thật sự cần thiết.
Tuning (Cân chỉnh dây đàn)
Đàn piano bị sai tone chủ yếu là do độ ẩm thay đổi theo mùa, khiến cho thùng đàn và các bộ phận khác thay nhau phồng lên và co lại, điều này xảy ra ở bất kể cây đàn, dù cho có được chơi hay không. Những cây đàn piano mới hoặc vừa được khôi phục nên được điều chỉnh 3 đến 4 lần trong năm đầu tiên, cho đến khi các dây đàn được kéo căng ra hoàn toàn. Sau đó, các cây đàn piano nên được điều chỉnh từ 1 đến 3 lần mỗi năm, tùy thuộc vào độ ẩm theo mùa, độ nhạy của người chơi và số lần sử dụng. Những cây đàn piano được sử dụng chuyên nghiệp (giảng dạy, biểu diễn) thường được điều chỉnh thường xuyên hơn. Một bộ chỉnh đàn piano tại nhà thông thường thường có giá từ 100$ đến 200$. Tuy nhiên, nếu đàn piano không được điều chỉnh thường xuyên hoặc nếu nó đã trải qua một sự thay đổi lớn về cao độ, thì có thể tốn thêm một vài chi phí cho việc điều chỉnh bổ sung.
Regulation (Cân chỉnh máy piano)
Đàn piano cũng cần các loại dịch vụ khác, Do sự lắng và nén chặt của nhiều bộ phận bằng vải và nỉ cũng như độ ẩm thay đổi theo mùa, hoạt động của đàn nhất là về cơ chế phím và búa luôn cần được điều chỉnh định kỳ để đưa đàn trở lại thông số kỹ thuật của nhà sản xuất. Quá trình này được gọi là Regulation. Điều này đặc biệt nên được thực hiện trong 6 tháng đến 2 năm đầu tiên. Nếu không được thực hiện, đàn piano có thể bị mài mòn trong suốt phần đời còn lại của nó và cần phải cần nhiền dịch vụ để sửa chữa và thay thế hơn.
Voicing (Cân chỉnh âm sắc)
Voicing là quá trình làm âm sắc các búa trên đàn của piano trở nên “cứng” hoặc “mềm” .Voicing được thực hiện để bù đắp cho sự nén và mòn của phớt búa (khiến cho âm sắc của đàn trở nên quá sáng và chói tai), hoặc để phù hợp với thị hiếu của người chơi nhạc. Việc Voicing nên được thực hiện khi âm thanh của đàn piano không còn theo ý muốn của bạn. Tuy nhiên, hầu hết chủ sở hữu đàn piano sẽ chỉ thấy rằng việc tune đàn piano đã giúp đàn cải thiệt vấn đề tone và việc Voicing không cần phải thực hiện thường xuyên.
Làm sạch và đánh bóng
Cách tốt nhất để làm sạch bụi và dấu vân tay trên đàn là sử dụng một miếng vải mềm, sạch, không xơ và được thấm nước nhẹ. Bạn hãy gấp đều miếng vải và lau nhẹ theo hướng của thớ gỗ hoặc theo hướng mà gỗ được đánh bóng ban đầu. Nếu như hướng lau không rõ ràng, sẽ dễ làm đàn bị xước và mất đi độ bóng piano. Hầu hết các nhà sản xuất đàn piano đều khuyến cáo không nên sử dụng chất đánh bóng hoặc sáp đánh bóng đồ nội thất bán sẵn trên thị trường và nên sử dụng các loại dung dịch đánh bóng dành riêng cho piano.
Để vệ sinh các mặt phím, hãy sử dụng cùng một loại vải mềm và sạch. Làm ẩm một chút bằng nước hoặc dung dịch xà phòng nhẹ và lau bề mặt phím, lưu ý không để nước chảy xuống các cạnh của phím. Nếu mặt phím được làm từ ngà voi, hãy nhớ lau khô chúng ngay sau khi làm sạch vì ngà voi sẽ hút nước và làm cho bàn phím bị bong ra khỏi đàn. Ngoài ra, đối với những phím đen được làm từ gỗ, hãy sử dụng một miếng vải riêng để lau chúng, đề phòng trường hợp mực đen từ phím sẽ chảy ra, gây lem lên các phím nhựa trắng.
Bụi chắc chắn vẫn sẽ tích tụ bên trong đàn piano, cho dù vị chủ nhân có chăm chút đến đâu. Một kỹ thuật viên chuyên về đàn piano có thể hút bụi một cách an toàn cũng như làm sạch phần bên trong khi sửa chửa, chỉnh dây cho đàn.
Kiểm soát độ ẩm
Bởi vì đàn piano được làm chủ yếu bằng gỗ, khi kiểm soát tốt độ ẩm và phù hợp sẽ làm tăng đáng kể tuổi thọ của đàn cũng như âm thanh phát ra. Độ ẩm tương đối 42% đôi khi được xem là lý tưởng cho đàn piano. Dưới đây sẽ là một số bước phổ biến để bảo vệ cây đàn của bạn khỏi những biến động và độ ẩm khác nhau:
– Không đặt đàn piano ở quá gần bộ tản nhiệt, lò vi sóng, lò sưởi, ánh sáng mặt trời chiếu trực tiếp vào đàn khi cửa sổ đang mở
– Cần cân bằng nhiệt độ, tránh để nhà quá nóng khi thời tiết lạnh
– Sử dụng điều hoà khi thời tiết nóng ẩm
– Bổ sung độ ẩm cho không khí khi thời tiết hanh không bằng các máy làm ẩm (Nếu sử dụng máy làm ẩm, đừng đặt máy quá gần với đàn piano
Thay vì những điều trên, hoặc thêm vào đó, hãy lắp đặt hệ thống kiểm soát khí hậu trong đàn piano. Chúng không gây tiếng ồn, yêu cầu bảo trì rất ít và có giá từ 450$ đến 600$ đô la cho một cây đàn piano đứng hoặc 500$ đến 700$ cho một cây đàn grand, được đặt hàng và lắp đặt thông qua kỹ thuật viên piano hoặc đại lý bán đàn piano của bạn. Hình minh hoạ bên dưới về hệ thống kiểm soát khí hậu Dampp-Chaser cho thấy cánh các bộ phận của hệ thống được giấu kín bên trong đàn piano.
Một giải pháp khác cho vấn đề kiểm soát độ ẩm đó là Music Sorb, một loại silica gel không độc hại, hút ẩm tự nhiên từ không khí khi độ ẩm tăng trên 50% và giải phóng độ ẩm tương tự khi độ ẩm giảm xuống dưới 50%. Bao gồm dạng băng hoặc túi đựng, với mức giá 125$ dành cho một cây đàn piano và thay thế mỗi năm một lần, tuỳ thuộc vào sự thay đổi độ ẩm của từng nơi.
Khi nào tôi nên chỉnh dây đàn piano của mình?
Nếu như bạn cảm thấy cây đàn piano đã có những phím bị sai nốt thì đã đến lúc bạn cần phải chỉnh lại dây đàn piano của mình. Thời điểm để bạn chỉnh dây đàn sẽ phụ thuộc vào khí hậu ở địa phương. Bạn nên tránh thời điểm có độ ẩm dễ dàng thay đổi và đợi đến lúc độ ẩm được ổn đinh trong một khoảng thời gian hợp lý sẽ giúp cho dây đàn được chính xác hơn, tránh được trường hợp sai nốt sau khi chỉnh dây.
Xem thêm: Lên dây đàn tại Kim Lân Music
.